BỨC THƯ GỬI EM TRAI – NHỮNG BÀI HỌC Ở TUỔI 23

Gửi NKT – cậu em trai đã chẳng còn bé nhỏ của chị,

Em đang đứng trước bước ngoặt lớn đầu tiên trong đời người – đại học. Chị thật sự ước 5 năm về trước, khi chị cũng đứng trước ngưỡng cửa quan trọng ấy như em bây giờ, có ai đó đã nói với chị những điều mà chị sắp nói sau đây và động viên chị. Mong rằng những bài học dưới đây mà chị rút ra được trong 5 năm qua sẽ giúp em phần nào trong lúc sửa soạn “hành trang” cho chặng hành trình phía trước.

Thứ nhất, thay vì sợ hãi trước làn sóng thất nghiệp, hãy đầu tư cho bản thân.

Suốt mười bảy năm qua có lẽ em cũng đã nghe tới từ “thất nghiệp”. Nhưng đối với em hay bất cứ ai đang ngồi trên ghế nhà trường thì cụm từ đó dường như chẳng có vẻ gì là đáng sợ. Nhưng đến khi bắt đầu bước vào “cuộc chiến” tìm việc làm thì chỉ cần nghe 2 tiếng “thất nghiệp” là người ta đã thấy bao nhiêu cảm xúc như phân vân, lo lâu, chán chường,… Nhưng chị muốn động viên em đừng sợ bởi trong mọi thách thức đều ẩn chứa những cơ hội.

Ngày càng có nhiều ngành nghề đang đào thải nhân lực. Người ta không ngừng nói về việc máy móc và công nghệ đang thay thế con người. Nhưng em biết không, có một sự thật là thế giới đang thừa những người có bằng cấp nhưng rất thiếu những người có trình độ và năng lực thật sự. Điều nhà tuyển dụng tìm kiếm không phải chỉ là tấm bằng đại học mà là thái độ và trình độ. Vì thế nếu ngay từ đầu em có cho mình một thái độ và một tư duy đúng đắn, em đừng lo sợ trước làn sóng thất nghiệp ấy. Hãy ra sức đầu tư cho bản thân thay vì cho rằng những năm tháng đại học là để hưởng thụ hay cố chỉ để lấy cho được một tấm bằng. Tấm bằng ấy không quan trọng bằng kiến thức và kỹ năng mà em tích lũy được.

Còn về việc công nghệ sẽ thay thế con người thì vào năm 2013, một nhóm giáo sự tại Đại học Oxford gồm Carl Benedikt Frey và Michael Osborne, đã công bố một nghiên cứu về ảnh hưởng của máy tính và tự động hóa tới việc làm. Trong đó, họ đề xuất rằng những ngành có thể bị thay thế là những ngành lương thấp và đòi hỏi kỹ năng bậc thấp, những công việc mang tính lặp đi lặp lại theo quy trình. Vậy nên để không bị công nghệ “tranh mất việc” thì cần đầu tư cho bản thân những “kỹ năng bậc cao” như creative thinking (tư duy sáng tạo), complex problem-solving (kỹ năng giải quyết vấn đề phức tạp), critical thinking (tư duy phản biện) cũng như các kỹ năng mềm.

Em thấy đấy, vấn đề không nằm ở 2 từ “thất nghiệp”, nó nằm ở việc ta có chịu khó bỏ công sức và thời gian để trau dồi, nâng cao giá trị cạnh tranh của bản thân trên thị trường lao động hay không.

Thứ hai, hãy tự tin vào chính mình, đừng so sánh.

Bản thân chị trước đây thật sự không bao giờ nghĩ mình sẽ làm được những điều mình đang làm ngày hôm nay. Dù thành tựu mà chị đạt được chưa hẳn là lớn, nhưng chị thấy thật sự hài lòng với những gì mình đạt được trong hiện tại. Chắc chắn, có những lúc em sẽ hoài nghi về chính mình, bắt đầu so sánh bản thân với người khác nhưng em biết không, chặng hành trình của mỗi người là không giống nhau. Có người thành công ở tuổi teen, có người ở cuối đời. Nhưng chị tin không ai hơn ai hay kém ai. Mỗi người có một điểm mạnh, một tiềm năng như nhau mà nếu tập trung vào phát triển điểm mạnh ấy thì người ta thật sự sẽ là “đỉnh của chóp”. Nên hãy tin vào chính mình, mỗi ngày bước thêm một bước, dù có lùi một bước cũng không sao, miễn là luôn nhìn về phía trước, đừng nhìn ngang dọc, đừng so sánh mình với bất cứ ai.

Thứ ba, hãy bỏ công học về tiền và tài chính cá nhân.

Chị chưa bao giờ nghĩ sẽ học về tiền vì mình đâu có kinh doanh. Nhưng em biết không, tiền không phải là tất cả, nhưng đó lại là một phương tiện để ta hạnh phúc hơn. Chị còn nhớ lần đầu đọc về 2 cụm từ lạ lẫm: “độc lập tài chính”, “tự do tài chính”. Hiểu ngắn gọn thì đó là một mốc nhất định trong cuộc sống mà em không còn phải ép mình thức dậy mỗi sáng để đến cơ quan vì tiền, là khi tiền không còn là gánh nặng trong cuộc sống và em có nhiều tự do hơn để lựa chọn cuộc sống mà em muốn. Nghe ngầu nhỉ? Mà để đạt được điều đó, em chẳng cần phải là tỉ phú, cũng không cần phải đánh đổi sức khỏe, các mối quan hệ như nhiều người lầm tưởng. Vấn đề chỉ là em có chịu tìm tòi và dám bắt đầu hành trình đó hay không thôi. Vì vậy, chị mong em thử bắt tay vào tìm tòi và chắc chắn em sẽ thấy những công sức em bỏ ra thật sự xứng đáng vô cùng.

(Nếu em thắc mắc học ở đâu thì có những cuốn sách như “Dạy con làm giàu”, những video Youtube hướng dẫn từng bước một để đạt được điều đó.)

Bài học thứ tư: “Why not?”

Đây là câu hỏi chị luôn đau đáu, là tên gọi chị đặt cho chiếc blog đầu tay. Điều này có lẽ nhiều người đã nhắc tới nhưng cũng là niềm tin của chị và vẫn luôn là ngọn hải đăng soi đường cho những quyết định của chị, ấy là: Con người ta sẽ hối hận vì những điều mình chưa làm hơn là những gì mình đã làm. Thật vậy nếu muốn làm gì, hãy bắt tay làm ngay. Hãy tự hỏi: “Tại sao mà không thử?”. Trừ khi điều đó không tốt cho em hay làm ảnh hưởng tới người khác. Còn lại mọi điều em nghĩ là một cơ hội, em đừng ngại mà nắm lấy. Chưa biết chừng cơ hội đó sẽ đưa em tới những điều tuyệt vời nhất mà chính em cũng không nghĩ tới.

Thứ năm, đại học không phải là tất cả.

Em đừng sợ mình chọn rồi sẽ không quay lại được. Cuộc đời con người đâu phải con đường thẳng không lối rẽ. Sẽ luôn xuất hiện những ngã rẽ và mỗi lần rẽ sẽ đưa em tới một chân trời mới. Em đừng sợ mình chọn sai đường. Không có con đường nào là sai hay đúng. Chỉ cần em luôn có cho mình một đích đến, không ngừng tiến về phía trước với một lòng lạc quan và ham học hỏi, mọi con đường em đi đều đúng.

Bài học cuối cùng: hãy kiên trì.

“If you desperately want something, the universe will conspire in helping you achieve it” (Chỉ cần bạn thật sự khao khát điều gì, cả vũ trụ sẽ hợp sức lại để giúp bạn đạt được điều đó). Đây là một câu trong cuốn sách chị từng đọc tên là “Nhà giả kim”. Câu nói này lần đầu đọc chị cũng không tin lắm vì nghe nó có vẻ ngây thơ. Nhưng em biết không? Tới giờ thì chị thật sự tin rồi. Có một điều mà chị mơ ước từ những năm 15, 16 tuổi: đó là có một đam mê, khám phá ra mình là ai, mình muốn gì. Điều đơn giản như vậy thôi nhưng chị đã phải kiếm tìm rất nhiều năm, đọc bao cuốn sách, thử trải nghiệm bằng nhiều cách khác nhau. Chị đã tìm được và đang trên đường hiện thực hóa giấc mơ của mình! “Vạn sự khởi đầu nan” nhưng mong em chị dù có chuyện gì cũng không bao giờ bỏ cuộc.

Có lẽ còn rất nhiều điều phải học. Cuộc sống này muôn màu lắm. Em đừng sợ. Hãy bước ra ngoài với một tâm thế sẵn sàng học hỏi, sẵn sàng vấp ngã để rồi mạnh mẽ đứng dậy sau khi vấp ngã. Rắn rỏi lên nhé em trai của chị! Luôn bên em.